Việc để cân bằng giữa những nhu cầu về dinh dưỡng cho các con vật nuôi. Cùng với nhu cầu về thực phẩm ngày càng phải khắt khe hơn. Cùng với các phương pháp tiếp cận đến thức ăn của chúng không phải là điều đơn giản. Chính vì thế mà tất cả các nguyên liệu cần phải đảm bảo chất lượng an toàn cùng với thành phần chất dinh dưỡng cho từng nhóm vật nuôi khác nhau. Ngày nay, thị trường nguyên liệu thức ăn chăn nuôi luôn là vấn đề được các hộ trang trại rất quan tâm đến. Thị trường giá thức ăn chăn nuôi cùng biến động tăng giảm thất thường, khiến cho việc mua bán cũng thay đổi theo.
Mục lục
Tình hình chung của thị trường thức ăn chăn nuôi ở Việt Nam
Với tiềm năng của thị trường Việt Nam. Hầu hết các doanh nghiệp lớn trong nước như: Masan, Hòa Phát, Hùng Vương, Vingroup đã bắt đầu có những đầu tư lớn. Vào ngành sản xuất thức ăn chăn nuôi với mong muốn “lội ngược dòng”. Giành lại thị phần từ tay các doanh nghiệp ngoại. Năm 2020, kim ngạch nhập khẩu nguyên liệu sản xuất thức ăn chăn nuôi lên tới 3,84 tỷ USD; tăng 3,75% so năm 2019. Trong khi đó, xuất khẩu thức ăn chăn nuôi trong năm 2020 đem về hơn 800 triệu USD; tăng 16,98% so với năm 2019. Như vậy, ngành thức ăn chăn nuôi vẫn trong tình trạng nhập siêu lớn. Và đã thâm hụt thương mại lên tới hơn 3 tỷ USD.
Ngành sản xuất thức ăn chăn nuôi ở Việt Nam tăng trưởng rất nhanh. Năm 2008, tổng sản lượng thức ăn chăn nuôi cả nước đạt 8,5 triệu tấn. Thì đến năm 2020 đã đạt 20,5 triệu tấn. Tổng công suất lắp đặt của các nhà máy tăng từ 12 triệu tấn (năm 2008) lên gần 40 triệu tấn (năm 2020). Việt Nam trở thành nước đứng thứ 10 thế giới. Và số 1 khu vực Đông Nam Á về sản lượng thức ăn chăn nuôi sản xuất công nghiệp. Xếp trên cả Thái Lan (18,6 triệu tấn) và Indonesia (18,3 triệu tấn).
Theo đánh giá của nhiều chuyên gia trong và ngoài nước. Nhu cầu thức ăn chăn nuôi của Việt Nam sẽ cần khoảng 30 triệu tấn/năm trong 5 năm tới. Trị giá 12-13 tỷ USD với mức tăng trưởng trung bình 13 – 14%/năm. Cho nên có thể coi đây là thị trường lớn, còn nhiều tiềm năng phát triển.
Giá thức ăn chăn nuôi tăng cao
Trong tháng 6/2021, giá nguyên liệu thức ăn chăn nuôi (TĂCN) đã có xu hướng giảm so với tháng 5/2021. Tuy nhiên, Cục Chăn nuôi (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) dự báo giá TĂCN sẽ còn 2 đợt tăng nữa. Với tổng mức tăng khoảng 5% trước khi đi vào ổn định.
Phân tích của cục chăn nuôi
Theo Cục Chăn nuôi, tính bình quân 6 tháng đầu năm 2021. Giá các nguyên liệu TĂCN đều tăng so với cùng kỳ 2020, trong đó tăng mạnh nhất là các nguyên liệu thuộc nhóm ngũ cốc. Cụ thể: ngô hạt 7.616,7 đồng/kg, tăng 35,1%. Khô dầu đậu tương 13.091 đồng/kg, tăng 35,5%; DDGS (bã ngô) 8.847 đồng/kg, tăng 46,0%. Cám mì 6.716,7 đồng/kg, tăng 32,8%; sắn lát 5.994,4 đồng/kg, tăng 19,2%. Cám gạo chiết ly 4.936,1 đồng/kg, tăng 16,1%. Methionine 64.950,6 đồng/kg, tăng 19,2%; lysine 35.053,3, tăng 16,3%. Do giá nguyên liệu TĂCN tăng mạnh, giá TĂCN thành phẩm 6 tháng đầu năm 2021 đều tăng so với cùng kỳ 2020.
Cụ thể, giá thức ăn hỗn hợp hoàn chỉnh cho lợn thịt từ 60kg đến xuất chuồng hiện là 10.785,8 đ/kg, tăng 14,6%. Thức ăn hỗn hợp hoàn chỉnh cho gà thịt lông màu là 10.885,4 đ/kg, tăng 14,4%; thức ăn hỗn hợp hoàn chỉnh cho gà thịt lông trắng là 11.206,9 đ/kg, tăng 12,1%. Giá TĂCN tăng cao trong khi giá lợn hơi trong nước tiếp tục xu hướng giảm ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh nhất là của các nông hộ. Hiện giá lợn hơi trên cả nước dao động trong khoảng 63.000 – 71.000 đồng/kg. Giảm 1.000 – 2.000 đồng/kg so với cuối tháng 5/2021.
Nguyên nhân thức ăn dẫn đến tăng giá
Ông Tống Xuân Chinh- Phó Cục trưởng Cục Chăn nuôi- cho biết. Với giá lợn giống từ 2,5 – 3,5 triệu đồng/con, cùng với việc giá TĂCN tăng cao, giá bán giảm khiến các hộ chăn nuôi nhỏ lẻ không có lãi, thậm chí thua lỗ. Trong khi đó, đối với chăn nuôi trang trại khép kín chuỗi giá trị từ con giống, thức ăn, giết mổ đến phân phối thị trường vẫn tồn tại và có lãi.
Trong khi đó, đối với ngành thủy sản, giá TĂCN tăng cao khiến nhiều doanh nghiệp sản xuất thức ăn thuỷ sản không thể mua nguyên liệu. Theo quý, theo năm như trước mà chỉ mua theo từng tháng. Về nguyên nhân dẫn đến tăng giá TĂCN tăng liên tục từ tháng 10/2020 đến nay, ông Dương Tất Thắng- Quyền Cục trưởng Cục chăn nuôi- cho biết. Giá các loại ngũ cốc trên thị trường thế giới đều tăng cao do chi phí sản xuất tăng cao, biến đổi khí hậu ảnh hưởng đến mùa màng. Các quỹ đầu tư lớn chuyển hướng sang đầu cơ nông sản và Trung Quốc tăng mua ngũ cốc phục vụ sản xuất, chăn nuôi trong nước….
Bên cạnh đó, do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19. Cho nên chi phí vận chuyển tăng do thiếu tàu biển và container vận chuyển hàng hóa nói chung. Trong đó có mặt hàng TĂCN (trung bình chi phí vận chuyển tăng 200-300% so với bình thường). Tình hình hạn hán từ tháng 3/2021 trở lại đây. Tại một số tỉnh của Brazil làm ảnh hưởng đến sản lượng của vụ ngô chính vụ của nước này.
Theo dự kiến thị trường sẽ còn 2 đợt tăng giá
Dự kiến giá lợn hơi sẽ phục hồi trở lại trong quý III/2021 nhờ dịch bệnh được kiểm soát, thúc đẩy nhu cầu tiêu thụ. Tuy nhiên, giá lợn hơi sẽ khó tăng đột biến. Theo đánh giá của các chuyên gia, việc người chăn nuôi thận trọng trong việc tái đàn. Để có thể giúp thị trường trở nên cân bằng ở thời điểm hiện tại. Giúp cho doanh nghiệp quản lý tốt hơn vấn đề tài chính. Tuy nhiên, nếu tình trạng này tiếp tục kéo dài sẽ dẫn tới việc thiếu hụt nguồn cung vào thời gian tới. Do đó, người chăn nuôi cần chủ động thay đổi phương thức kinh doanh.
Ứng dụng công nghệ để giảm chi phí sản xuất, chăn nuôi theo chuỗi. Khi dịch Covid-19 ổn định, nhu cầu về thực phẩm cho các ngành chế biến, các nhà hàng, bếp ăn sẽ rất lớn. Ông Trần Đình Luân- Tổng cục trưởng Tổng cục Thủy sản- cho biết. Trong cơ cấu giá thành sản xuất thủy sản thì thức ăn chiếm khoảng 50-70%, trung bình là 60%. Do đó, khi giá cả biến động sẽ rất nhanh tác động đến thị trường. Sẽ làm tăng chi phí sản xuất, tăng rủi ro cho lĩnh vực thủy sản đặc biệt là giảm sức cạnh tranh cho các sản phẩm thủy sản.
Theo Cục Chăn nuôi, trong tháng 6/2021, giá nguyên liệu TĂCN đã có xu hướng giảm so với tháng 5/2021. Cụ thể, giá ngô giảm 5,2%; khô dầu đậu tương giảm 2,5%; cám mì giảm 2,6%; DDGS giảm 1,0%. Tuy nhiên, giá TĂCN thành phẩm tăng khoảng 2% so với tháng 5/2021. Những ngày đầu tháng 7/2021, giá các nguyên liệu TĂCN chính tiếp tục giữ xu hướng giảm, cụ thể: ngô giảm 2,0%, khô dầu đậu tương giảm 1,7%, cám mì giảm 0,6%, DDGS giảm 1,9%. Tuy nhiên, giá TĂCN thành phẩm vẫn tăng so với tháng 6/2021 (mức tăng từ 1,7 đến 2,0%).
>> Xem thêm: Kẹo dẻo không rõ nguồn gốc đã xuất hiện tại nhiều cửa hàng
Giá nguyên liệu luôn thay đổi
Cục Chăn nuôi cho biết, nguyên nhân do hiện tại các doanh nghiệp sản xuất TĂCN. Vẫn đang phải sử dụng nguyên liệu được mua với giá cao từ các tháng trước. Việc này sẽ có đỗ trễ từ 1- 1,5 tháng. “Xu hướng giá TĂCN sẽ còn tăng khoảng 5% trong tháng 7/2021. Các doanh nghiệp lấy lý do nguyên liệu TĂCN hạ nhưng chưa về đến kho của doanh nghiệp”, ông Dương Tất Thắng cho hay.
Dù giá nguyên liệu đầu vào đã hạ. Tuy nhiên, theo ông Tống Xuân Chinh. Dự báo giá các nguyên liệu TĂCN chính có thể tăng trong thời gian tới do các thông tin về tồn kho vụ cũ và diện tích trồng ngô, đậu tương vụ mới của Mỹ đều thấp hơn dự kiến. Đồng thời do nhu cầu ngô sản xuất ethanol của Mỹ tăng cao dẫn tới hạn chế nguồn cung ngô dùng cho chăn nuôi. Do đó, giá TĂCN thành phẩm trong nước có thể còn tiếp tục tăng trong thời gian tới, dự kiến có 2 đợt tăng với tổng mức tăng khoảng 5%. “6 tháng cuối năm, ngành chăn nuôi sẽ vẫn khó, giá thức ăn nguyên liệu. Vẫn sẽ duy trì ở mức ổn định chứ chưa giảm nhanh được”, ông Tống Xuân Chinh cho hay.
Về phía Cục, sẽ tiếp tục theo dõi để có những chỉ đạo. Dự báo thị trường nguyên liệu TĂCN, thị trường thịt lợn, gia cầm phù hợp. Và sát thực tế hơn để bà con có định hướng phát triển phù hợp với thực tế. Việc chuyển đổi sang nuôi gia súc ăn cỏ như bò, trâu, thỏ, dê hay trồng nguyên liệu TĂCN. Ví dụ như ngô sinh khối cũng là những định hướng quan trọng đối với các nông hộ.
